اگزما یک بیماری پوستی شایع است که باعث خشکی، خارش و برآمدگی بر روی پوست صورت و بدن می شود. این بیماری سد محافظتی پوست که مسئول محفاظت از پوست شما در برابر عوامل خارجی و حفظ رطوبت پوست است را دچار مشکل می کند. درنتیجه پوست نمی تواند رطوبت لازم را در پوست نگه دارد و پوست دچار خشکی شدید و خارش می شود.
اگزما نوعی درماتیت است. درماتیت به دسته ای از بیماری های پوستی گفته می شود که پوست را دچار التهاب و یا خشکی می کنند.
عوامل متعددی باعث به وجود آمدن اگزوما می شوند، ازجمله:
سیستم ایمنی وظیفه ی محافظت از بدن در برابر ویروس ها، باکتری و به طور کلی عوامل خارجی را بر عهده دارد. به طور طبیعی یک سیستم ایمنی سالم از ابتلای فرد به بیماری ها جلوگیری می کند، اما چنانچه خود سیستم ایمنی بدن، عملکرد عادی و سالمی نداشته باشد، خود می تواند باعث به وجود آمدن مشکلات و یا حتی بیماری هایی در فرد بشود.
سیستم ایمنی افرادی که به بیماری اگزما مبتلا هستند، نسبت به محرک های کوچک و آلرژن های موجود در محیط، بیش از حد واکنش نشان می دهد. درواقع هنگامی که فرد با محیط اطراف تماس پیدا می کند، سیستم ایمنی او گمان می کند که محرک های کوچک و بی خطر، مهاجمان خارجی خطرناک مانند ویروس ها یا باکتری هایی هستند که می توانند به فرد آسیب برسانند. درنتیجه محرک های کوچک موجود در محیط، سیستم ایمنی فرد را فعال کرده و آن را دچار تنش می کنند و سیستم ایمنی بدن فرد با به وجود آوردن التهاب پوستی به او هشدار می دهد.
احتمال ابتلای فردی که در خانواده ی او افراد مبتلا به اگزما یا درماتیت وجود دارند، بیشتر از سایر افراد است. ژن ها همانطور که در به وجود آمدن بسیاری از بیماری ها موثر اند، در بروز اگزوما نیز تأثیر گذارند.
همچنین چنانچه فرد دارای سابقه ی آسم و یا آلرژی های رایج باشد، احتمال ابتلای او به اگزما بالاتر است. ممکن است یک جهش ژنتیکی باعث شود که عملکرد سد حفاظتی پوست فرد به درستی کار نکند.
تماس زیاد دست یا بدن با خاک، چوب و … شستشوی دست و صورت و یا حتی بدن با صابون ها و یا سایر شوینده های خشن، قرار گرفتن در معرض آلاینده ها و مواد شیمیایی، زندگی در مناطق دارای آب و هوای سرد و خشک و یا هوای آلوده از عوامل محیطی هستند که ممکن است باعث به وجود آمدن اگزما در پوست فرد بشوند.
روان شما می تواند به طور مستقیم بر سلامت پوست شما تأثیر بگذارد و بیماری هایی ازجمله اگزما را تشدید کند. چنانچه فرد به طور طولانی و یا شدید احساساتی مانند استرس، اضطراب، ترس را تجربه کند و یا دچار بیماری هایی مثل افسردگی باشد ممکن است علائم اگزما را شدیدتر و به طور مکرر تجربه کند.
مصرف مواد غذایی ای که فرد به آن ها آلرژی دارد و یا مواد غذایی ای که معمولا باعث بروز حساسیت می شوند، می تواند باعث وخیم تر شدن اوضاع و تشدید آثار ناشی از اگزما بشود.
از مهم ترین موادغذایی ای که فرد مبتلا باید نسبت به مصرف آن ها احتیاط بیشتری به خرج دهد می توان به لبنیات خصوصا شیر گاو، تخم مرغ، بادام زمینی، سویا، آجیل و … اشاره کرد.
اولین علائم اگزما خارش و خشکی پوست است. این علائم نشان می دهند که فرد با یک محرک محیطی تماس پیدا کرده است که باعث بروز و یا تشدید آن شده است.
این بیماری باعث تغییر رنگ پوست و به وجود آمدن بثورات پوستی خارش دار می شود. این نوع اگزوما معمولا از سنین کودکی آغاز می شود و تا بزرگسالی ادامه پیدا می کند. هیچ درمان مشخص و قطعی ای برای درماتیت آتوپیک وجود ندارد اما فرد می تواند با مراقبت و دارو آن را کنترل کند.
درماتیت تماسی، هنگامی که فرد با شیء و محرک بیرونی که به آن حساسیت دارد تماس پیدا می کند، ایجاد می شود. بثورات ناشی از آن می توانند متورم، خارش دار و آزاردهنده باشند.
این نوع اگزما باعث ایجاد تاول و خارش پوست می شود. علت دقیق به وجود آمدن ان مشخص نیست اما محرک ها ممکن است شامل آلرژی، استرس و یا عرق کردن دست و پاها باشد.
خارش، خشکی و تغییر رنگ نورودرماتیت به ندرت با دارو برطرف می شود. این بیماری پوستی آزاردهنده بسیار رایج تر از سایر آنهاست.
این بیماری بیشتر در قسمت های چرب پوست ازجمله صورت، بالای قفسه ی سینه و کمر ظاهر می شود و باعث قرمزی و پوسته پوسته شدن و یا شوره پوست سر نیز می شود. درمان آن طولانی مدت است و با دارو کنترل می شود.
برای مراقبت از پوست دچار اگزما، فرد ابتدا باید عوامل محرک را شناسایی کرده و از آن ها اجتناب کند. زیرا اعمال هرگونه درمان در شرایطی که محرک ها همچنان وجود دارند و بیماری را تشدید می کنند، بی فایده است. شناسایی عوامل محرک کار ساده ایست. عوامل محرک اگزما معمولا محدود به موارد زیر است:
پس از شناسایی محرک ها و دوری از آنها موارد دیگری هستند که با رعایت کردن آنها می توانید تا حد زیادی بیماری خود را کنترل کرده و آثار ناشی از آن را کاهش دهید. مواردی مثل:
همانطور که گفتیم درمان قطعی و مشخصی برای اگزما وجود ندارد ولی این به این معنا نیست که شما نمی توانید علائم بیماری را کاهش دهید. با رعایت نکات گفته شده می توانید آثار اگزما را تاحد زیادی کاهش دهید. در صورتی که اگزما خفیف باشد به همین راه حل های گفته شده ممکن است علائم بیماری در فرد کاملا از بین برود اما در صورتی که بیماری شدید بوده و علائم آن غیرقابل کنترل باشد، فرد باید تحت نظر پزشک متخصص قرار گرفته و مصرف دارو را در کنار مراقبت های خانگی آغاز کند.
