لکه‌های سفید به علت‌های گوناگونی به وجود می‌آیند و نه تنها ظاهر پوست را تحت تأثیر قرار می‌دهند، ممکن است نشانه‌ای از وجود یک مشکل جدی در بدن باشند و بهتر است علت آن مشخص شود. اگرچه در بسیاری از موارد مشکل و خطر جدی وجود ندارد با این حال باعث نگرانی فرد می‌شود. در این مقاله چند مورد از علت‌هایی که می‌تواند باعث بروز لکه‌های پوستی شوند را بررسی می‌کنیم.
مقاله مرتبط:
تأثیر نیاسینامید بر رفع لکه های پوستی
چه عواملی سبب بروز لکه های پوستی می شوند؟
- لکه‌های خورشیدی: لکه‌های خورشیدی لکه‌های سفیدی هستند که رنگدانه‌های پوست در آن از بین رفته است. این لکه‌ها معمولا مشکلی ایجاد نمی‌کنند و اندازه ی آنها بین ۱تا ۳ میلی متر است. این لکه‌ها معمولا در نقاط در معرض آفتاب و خصوصا پاها و بازوها ظاهر می‌شوند و در صورت پیشروی در صورت نیز ظاهر می‌شوند.
علت به وجود آمدن این مشکل دقیقا مشخص نشده است و دانشمندان معتقدند که می‌تواند ناشی از کم شدن رنگدانه‌های پوست در قسمت‌های در معرض خورشید باشد. این بیماری معمولا در افراد یک خانوده دیده می‌شود و در اکثر مواقع بعد از ۴۰ سالگی ظاهر می‌شود.
اگرچه قرار گرفتن طولانی مدت در معرض خورشید و بدون محافظت می‌تواند منجر به سرطان پوست شود اما این بیماری ملازمه‌ای با سرطان پوست ندارد. - تینیا ورسی کالر: این بیماری یک عفونت قارچی است که می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های سفید یا روشن‌تر از رنگ پوست بشود. در افرادی که دچار این بیماری هستند، قارچ‌هایی که به طور معمول بر روی سطح پوست رشد می‌کنند بیش از حد رشد می‌کنند و از کنترل خارج می‌شوند. این قارچ موجب ایجاد لکه‌هایی روی پوست بشود که پوست در آن نقاط خشک و پوسته پوسته می‌شود و فرد احساس خارش می‌کند. این لکه‌ها معمولا سرعت رشد کمی دارند. این بیماری توسط نوعی مخمر به نام مالاسزیا ایجاد می‌شود که معمولاً به مقدار کم روی پوست یافت می‌شود. این عفونت قارچی معمولاً به صورت لکه‌های کوچک، گرد یا بیضی شکل روی پوست ظاهر می‌شود که می‌تواند روشن‌تر یا تیره‌تر از پوست اطراف باشد. لکه‌ها ممکن است سفید، صورتی، قرمز یا قهوه‌ای باشند. نواحی‌ای که بیشتر تحت تأثیر این بیماری قرار می‌گیرند سینه، پشت، گردن، شانه‌ها و بازوها هستند. این عفونت واگیر دار نیست و قابل درمان است و بیشتر نگرانی‌های زیبایی برای فرد ایجاد می‌کند.
- پیتریازیس آلبا: پیتریازیس آلبا یک بیماری شایع پوستی است که باعث ایجاد لکه‌های سفید و یا روشن بر روی پوست می‌شود. لکه‌های ناشی از آن به طور معمول در صورت، گردن و سینه دیده می‌شود. این بیماری بیشتر در کودکان و جوانان شایع است و به نوعی با خشکی پوست و اگزما مرتبط است. لکه‌های پیتریازیس آلبا معمولاً گرد یا بیضی شکل هستند و خشک و پوسته پوسته می‌شوند. این لکه‌ها معمولاً باعث آزار فرد نمی‌شوند و خارش و ناراحتی ایجاد نمی‌کنند. عواملی مانند هوای سرد، رطوبت کم، یا حمام کردن یا دوش گرفتن مکرر باعث تشدید خشکی این لکه‌ها می‌شوند و درمان آن معمولا استفاده از مرطوب کننده‌ها و نرم کننده‌ها و اجتناب از مصرف صابون و شوینده‌های خشن است. در بخش زیر، آبرسان‌هایی که دارای ویژگی ضد لک هستند، معرفی خواهند شد:
- ویتیلیگو: ویتیلیگو یک بیماری خود ایمنی است که باعث از بین رفتن رنگدانه‌های پوست شده و لکه‌های سفید ایجاد می‌کند. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به ملانوسیت‌ها که سلول‌های مسئول تولید ملانین هستند حمله کرده و آنها را از بین می‌برد.
- علت دقیق ویتیلیگو به طور کامل شناخته شده نیست اما دانشمندان معتقدند ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است و نوعی بیماری خودایمنی است. ویتیلیگو ممکن است در هر فردی در هر سن و نوع پوستی رخ بدهد اما افرادی که پوست تیره‌تر دارند بیشتر مستعد آن هستند. این عارضه معمولاً به صورت لکه‌های سفید کوچک شروع می‌شود که به تدریج بزرگ شده و با هم ترکیب می‌شوند و تبدیل به لکه‌های بزرگ‌تری می‌شوند. نقاطی که بیشتر درگیر این بیماری می‌شوند صورت، گردن، دست‌ها و بازوها هستند.
- میلیا: میلیا برجستگی‌های کوچک سفید رنگی هستند که بیشتر در اطراف چشم‌ها، گونه‌ها و روی بینی ایجاد می‌شوند. علت به وجود آمدن میلیا این است که سلول‌های مرده پوست یا کراتین، زیر سطح پوست حبس شده و به دام می‌افتد و کیست‌های کوچک و سفتی را ایجاد می‌کند. میلیا توسط آلودگی یا میکروب به وجود نمی‌آید و مسری نیز نیستند. میلیا ممکن است پس از مدتی خود به خود ازبین برود و در مواردی نیز نیاز به درمان دارد.
درمان لکه های سفید
درمان لکه‌های سفید به علت آنها بستگی دارد. ابتدا باید علت آنها را پیدا کنید سپس با روش‌های درمانی مناسب با صبر و مداومت اقدام به درمان کنید.
در اینجا به درمان‌های شناخته شده اشاره می‌کنیم ولی در صورتی که مشکل حاد بود و پوست علائم شدیدی را نشان داد باید به یک متخصص مراجعه کنید.
- لکه‌های خورشیدی: علت بروز لکه‌های خورشیدی هنوز دقیقا مشخص نیست و بهتر است پیشگیری و مراقبت‌های لازم هنگام قرارگیری در معرض نور خورشید صورت بگیرد. مراقبت‌هایی مثل: استفاده از ضد آفتاب و پوشاندن تمامی نواحی در معرض آفتاب، اجتناب از برنز کردن پوست خصوصا با روش‌های تهاجمی و ایجاد موانع فیزیکی مثل کلاه و عینک. در ادامه به معرفی چند محصول ضد آفتاب با ویژگی ضد لک خواهیم پرداخت:
- کرم ضدآفتاب فلوئید گارنیر حاوی نیاسینامید + BHA | ضد جوش و ضد لک
- ضد لک ای سی ام ACM Aîda | حاوی ویتامین سی و اسید کوئیک
- سرم ضد آفتاب سنتلا اسکین 1004 | روشن کننده و ضد چروک
- ضد آفتاب و ضد لک فوتوریورس استادرم
قبل از خرید ضد آفتاب، بهتر است مقاله “راهنمای خرید ضد آفتاب بر اساس بافت آن و نوع پوست” را مطالعه کنید.
- پیتریازیس البا: علائم این عارضه معمولا خود به خود از بین می‌رود. برای کاهش خشکی و خارش بهتر است به طور مداوم از مرطوب کننده‌ها استفاده کنید. همچنین می‌توانید از کرم‌های کورتیکواستروئیدی موضعی با دوز کم استفاده کنید.
- تینیا ورسی کالر: خط اول درمان این عفونت قارچی، شامپوها، صابون‌ها و کرم‌های ضدقارچ هستند و ممکن است لازم باشد که هر ماه در فصول گرم بهار و تابستان از آنها استفاده کنید. اما اگر بخش قابل توجهی از پوست آسیب دیده باشد و یا با موارد گفته شده درمان نشود باید به پزشک مراجعه کنید و قرص‌های ضدقارچ و درمان‌های دارویی دیگر را دریافت کنید.
- ویتیلیگو: ویتیلیگو بخش بزرگی از پوست را در بر می‌گیرد و باعث تغییر رنگ شدید آن قسمت می‌شود. برای درمان ان کرم‌های کورتیکو استروئیدی و هیدروکورتیزون ۱درصد پیشنهاد می‌شود. در صورت حاد بودن مشکل امکان جراحی پوست و برداشتن سطح خارجی پوست وجود دارد اما این درمان صرفا برای بهبود ظاهر پوست انجام می‌شود و پیشنهاد نمی‌شود.
- میلیا: برای درمان میلیا معمولا کرم‌های رتینوئید در خط اول درمان وجود دارند خصوصا کرم‌های رتینوئیدی که حاوی ۱/۰ ترتینوئین هستند.
به طورکلی در بیشتر موارد لکه‌های سفید نیاز به درمان پزشکی خاص ندارند و نگران کننده نیستند اما برای بررسی آنها و اطمینان از بی‌خطر بودنشان ابتدا باید به یک متخصص مراجعه کنید.
