بسیاری از افرادی که امیدوارند از سلامت پوست، مفاصل و موی خود حمایت کنند، روزانه مکمل‌های کلاژن مصرف و یا پودر کلاژن را به قهوه، چای یا اسموتی صبحگاهی خود اضافه می‌کنند. اگرچه استفاده از مکمل‌های کلاژن و سایر محصولات کلاژن در حال افزایش است، اکثر مردم نمی‌دانند کلاژن در واقع چیست یا در بدن چه می‌کند. این مقاله همه چیزهایی را که باید در مورد کلاژن بدانید، از جمله اینکه چه چیزی است، چه کاری در بدن شما انجام می دهد را به شما می گوید.
مقالات مرتبط:
کلاژن چیست؟
کلاژن فراوان ترین پروتئین در بدن شماست. حدود 30 درصد از کل پروتئین آن را تشکیل می دهد. کلاژن بلوک اصلی ساختمان پوست، ماهیچه ها، استخوان ها، تاندون ها و رباط ها و سایر بافت های همبند بدن شما است. همچنین در اندام ها، رگ های خونی و پوشش روده شما یافت می شود.
همچنین این ماده اغلب به عنوان “چسب” توصیف می شود که در بدن نقش حیاتی در حفظ ساختار و انسجام بافت‌ها دارد. کلاژن یک پروتئین فیبری است که یک چارچوب قوی شبیه یک داربست را تشکیل می‌دهد که سلول‌ها و مواد دیگر می‌توانند روی آن بچسبند و برهم کنش داشته باشند.
پروتئین ها از اسیدهای آمینه ساخته می شوند. اسیدهای آمینه اصلی سازنده کلاژن پرولین، گلیسین و هیدروکسی پرولین هستند. این اسیدهای آمینه با هم گروه می شوند تا فیبرهای پروتئینی را در یک ساختار مارپیچ سه گانه تشکیل دهند. بدن شما همچنین برای ساختن مارپیچ سه گانه به مقدار مناسب ویتامین C، روی، مس و منگنز نیاز دارد.
عملکرد کلاژن
کلاژن به دلیل خواص منحصر به فرد و ویژگی های ساختاری خود نقش مهمی در عملکردهای فیزیولوژیکی مختلف در بدن دارد. در اینجا برخی از عملکردها و نقش های کلیدی که کلاژن انجام می دهد آورده شده است:
حمایت ساختاری: کلاژن یک چارچوب قوی و انعطاف پذیر برای بسیاری از بافت های بدن از جمله پوست، استخوان ها، تاندون ها، رباط ها، غضروف ها و عروق خونی فراهم می کند. به این بافت ها کمک می کند شکل، استحکام و یکپارچگی خود را حفظ کنند.
سلامت پوست: کلاژن جزء اصلی لایه درم پوست است. خاصیت ارتجاعی و استحکام پوست را فراهم می کند و به ظاهری جوان کمک می کند. با افزایش سن، تولید کلاژن کاهش می یابد که منجر به چین و چروک، افتادگی و کاهش انعطاف پوست می شود.
عملکرد مفصل: در غضروف، کلاژن نوع II یک ماتریکس حمایتی را تشکیل می دهد که به بالشتک و محافظت از مفاصل کمک می کند. برای حفظ انعطاف پذیری مفاصل و تسهیل حرکات صاف بسیار مهم است.
استحکام استخوان: کلاژن شالوده ساختاری بافت استخوان را فراهم می‌کند و در ارتباط با مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر به استخوان‌ها استحکام و انعطاف‌پذیری می‌دهد.
رگ های خونی: کلاژن در دیواره رگ های خونی وجود دارد و به استحکام و یکپارچگی آنها کمک می کند. این به جلوگیری از شکننده شدن بیش از حد رگ های خونی کمک می کند و از گردش خون مناسب حمایت می کند.
ساختار اندام: کلاژن در اندام های داخلی مختلف یافت می شود و به سازماندهی و عملکرد ساختاری آنها کمک می کند. به عنوان مثال، کلاژن نوع IV غشای پایه را تشکیل می دهد، یک لایه نازک که لایه های مختلف سلول ها را در بافت ها جدا می کند.
بهبود زخم: کلاژن در مراحل اولیه بهبود زخم نقش دارد. چارچوبی برای رشد بافت جدید فراهم می کند و با ایجاد اسکار به بستن زخم ها کمک می کند.
بازسازی بافت: داربست های کلاژن گاهی در روش های پزشکی برای حمایت از بازسازی بافت استفاده می شود. این می تواند شامل کاربردهایی در مهندسی بافت، مراقبت از زخم و پزشکی بازساختی باشد.
عملکرد ماهیچه ها و تاندون ها: فیبرهای کلاژن به استحکام و خاصیت ارتجاعی عضلات و تاندون ها کمک می کنند و آنها را قادر می سازد در مقابل تنش و استرس مقاومت کنند.
دستگاه گوارش: کلاژن در دیواره های دستگاه گوارش یافت می شود و به حمایت ساختاری از بافت ها کمک می کند و به عملکرد صحیح آنها کمک می کند.
به طور کلی، عملکردهای چند وجهی کلاژن برای حفظ یکپارچگی ساختاری بدن، ارتقاء حرکت سالم، حمایت از عملکرد اندام ها و تسهیل بهبود زخم ضروری است. از آنجایی که تولید کلاژن به طور طبیعی با افزایش سن کاهش می‌یابد، عوامل مختلفی مانند ژنتیک، انتخاب‌های سبک زندگی و قرار گرفتن در معرض محیطی می‌توانند بر کمیت و کیفیت آن تأثیر بگذارند. این می تواند منجر به تغییراتی در ظاهر و عملکرد پوست، مفاصل و سایر بافت ها شود.
انواع کلاژن
کلاژن انواع مختلفی دارد که هر کدام عملکرد و توزیع خاصی در بدن دارند:
کلاژن نوع اول: این نوع فراوان ترین است و در پوست، تاندون ها، استخوان ها و بافت های همبند یافت می شود. استحکام کششی و مقاومت در برابر کشش را فراهم می کند.
کلاژن نوع دوم: کلاژن نوع دوم عمدتاً در غضروف یافت می شود که مفاصل را بالشتک و پشتیبانی می کند و انعطاف پذیری و جذب ضربه را فراهم می کند.
کلاژن نوع سوم: این نوع اغلب در کنار کلاژن نوع یک یافت می شود و در پوست، رگ های خونی و اندام های داخلی نیز وجود دارد.
کلاژن نوع چهارم: کلاژن نوع چهار ساختاری مشبک را تشکیل می دهد و جزء اصلی غشای پایه است، لایه نازکی که لایه های مختلف سلول ها را در بافت ها جدا می کند و از آنها پشتیبانی می کند.
علائم و عوارض کاهش تولید کلاژن در بدن
کاهش تولید کلاژن بخشی طبیعی از روند پیری است و اثرات آن با افزایش سن بیشتر می شود. در اینجا برخی از علائم و اثراتی که ممکن است نشان دهنده کاهش سطح کلاژن در بدن باشد آورده شده است:
چین و چروک و خطوط ریز:
کاهش کلاژن به از بین رفتن خاصیت ارتجاعی پوست کمک می کند و منجر به ایجاد چین و چروک و خطوط ریز به خصوص در صورت و گردن می شود. کلاژن در درمان چین و چروک پوست صورت بسیار تاثیرگذار است.
افتادگی پوست:
با کاهش سطح کلاژن، پوست شل می شود و ممکن است شروع به افتادگی کند، به خصوص در نواحی مانند گونه ها، خط فک و گردن.
نازک شدن مو:
کلاژن در فولیکول های مو نیز وجود دارد. کاهش این ماده ممکن است منجر به نازک‌تر و ضعیف‌تر شدن موها و همچنین کاهش رشد مو شود.
سفتی و درد مفاصل:
کلاژن جزء کلیدی غضروف است که مفاصل را بالشتک و پشتیبانی می کند. با کاهش کلاژن، عملکرد مفصل ممکن است به خطر بیفتد و منجر به سفتی، ناراحتی و افزایش خطر مشکلات مفصلی شود.
ناخن های ضعیف:
کلاژن به استحکام و سلامت ناخن ها کمک می کند. کاهش سطح کلاژن ممکن است موجب شکنندگی، ضعف یا رشد کند ناخن شود.
سلامت استخوان:
کلاژن در حفظ استحکام استخوان ها نقش دارد. با کاهش کلاژن، استخوان ها ممکن است مستعد شکستگی و پوکی استخوان شوند.
از دست دادن توده عضلانی:
کلاژن در ساختار ماهیچه ها و تاندون ها نیز موثر است. کاهش سطح کلاژن می تواند به کاهش توده عضلانی و قدرت کمک کند.
بهبود آهسته زخم:
کلاژن برای بهبود زخم و ترمیم بافت ضروری است. سطوح پایین کلاژن ممکن است منجر به بهبودی کندتر و پاسخ کمتر کارآمد به صدمات شود.
تغییرات بافت پوست:
کاهش کلاژن می تواند منجر به تغییراتی در بافت پوست، مانند زبری و ناهمواری شود.
وریدهای قابل مشاهده:
کلاژن به قوی نگه داشتن رگ‌های خونی کمک می‌کند. کاهش کلاژن می تواند رگ های خونی را به ویژه در نواحی مانند پاها بیشتر نمایان کند.
مصرف و دریافت کلاژن
توجه به این نکته ضروری است که در حالی که تولید کلاژن با افزایش سن کاهش می یابد، عوامل سبک زندگی مانند قرار گرفتن در معرض نور خورشید، سیگار کشیدن، تغذیه نامناسب و استرس می توانند این روند را تسریع کنند. خوشبختانه، راه هایی برای حمایت از سلامت کلاژن و کاهش برخی از اثرات آن وجود دارد:
رژیم غذایی متعادل: مصرف یک رژیم غذایی غنی از پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی می تواند مواد مغذی مورد نیاز برای سنتز کلاژن را تامین کند. ویتامین C به ویژه برای تولید کلاژن مهم است.
محافظت در برابر آفتاب: اشعه ماوراء بنفش می تواند فیبرهای کلاژن را تخریب کند و منجر به پیری زودرس شود. استفاده منظم از کرم های ضد آفتاب می تواند به حفظ سلامت کلاژن کمک کند.
مراقبت از پوست:
نیاسینامید: نیاسینامید، شکلی از ویتامین B3، می تواند به حمایت از تولید کلاژن و بهبود بافت پوست کمک کند. اغلب در محصولات روتین پوستی گنجانده شده است.
رتینوئیدهای موضعی: رتینوئیدها ترکیبات مشتق شده از ویتامین A هستند که می توانند تولید کلاژن را تحریک کرده و بافت پوست را بهبود بخشند.
مکمل ها:
یکی از محبوب ترین کاربردهای مکمل های کلاژن، حمایت از سلامت پوست است. مصرف مکمل های کلاژن ممکن است جنبه های خاصی از سلامت و ظاهر پوست را بهبود بخشد.
کلاژن هیدرولیز شده یک نوع رایج کلاژن است که در مکمل ها استفاده می شود و این فرآیند پروتئین را به قطعات کوچک‌تر تجزیه می‌کند و جذب آن را برای بدن آسان‌تر می‌کند.
مصرف مکمل‌های کلاژن ممکن است رطوبت و قابلیت ارتجاعی پوست را بهبود بخشد و ظاهر چین و چروک را کاهش دهد.
دوزهای کلاژن که برای بهبود سلامت پوست موثر است، متفاوت است، اگرچه بیشتر مطالعات از 2.5 تا 15 گرم در روز به مدت 8 هفته یا بیشتر استفاده کرده اند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر از سایر درمان های پوست (درمان منافذ باز پوست، درمان پوست چرب و …) با مشاوران فروشگاه مایا در ارتباط باشید و از روتین پوستی رایگان بهره مند شوید.
